P. Vergili Maronis Ecloga Quarta
- Sicelides Musae, paulo maiora canamus.
- non omnis arbusta iuvant humilesque myricae;
- si canimus silvas, silvae sint consule dignae.
- Ultima Cumaei venit iam carminis aetas;
- 5
- magnus ab integro saeclorum nascitur ordo.
- iam redit et Virgo, redeunt Saturnia regna,
- iam nova progenies caelo demittitur alto.
- tu modo nascenti puero, quo ferrea primum
- desinet ac toto surget gens aurea mundo,
- 10
- casta fave Lucina; tuus iam regnat Apollo.
- Teque adeo decus hoc aevi, te consule, inibit,
- Pollio, et incipient magni procedere menses;
- te duce, si qua manent sceleris vestigia nostri,
- inrita perpetua solvent formidine terras.
- 15
- ille deum vitam accipiet divisque videbit
- permixtos heroas et ipse videbitur illis
- pacatumque reget patriis virtutibus orbem.
- At tibi prima, puer, nullo munuscula cultu
- errantis hederas passim cum baccare tellus
- 20
- mixtaque ridenti colocasia fundet acantho.
- ipsae lacte domum referent distenta capellae
- ubera nec magnos metuent armenta leones;
- ipsa tibi blandos fundent cunabula flores.
- occidet et serpens et fallax herba veneni
- 25
- occidet; Assyrium vulgo nascetur amomum.
- At simul heroum laudes et facta parentis
- iam legere et quae sit poteris cognoscere virtus,
- molli paulatim flavescet campus arista
- incultisque rubens pendebit sentibus uva
- 30
- et durae quercus sudabunt roscida mella.
- Pauca tamen suberunt priscae vestigia fraudis,
- quae temptare Thetin ratibus, quae cingere muris
- oppida, quae iubeant telluri infindere sulcos.
- alter erit tum Tiphys et altera quae vehat Argo
- 35
- delectos heroas; erunt etiam altera bella
- atque iterum ad Troiam magnus mittetur Achilles.
- Hinc, ubi iam firmata virum te fecerit aetas,
- cedet et ipse mari vector nec nautica pinus
- mutabit merces; omnis feret omnia tellus.
- 40
- non rastros patietur humus, non vinea falcem,
- robustus quoque iam tauris iuga solvet arator;
- nec varios discet mentiri lana colores,
- ipse sed in pratis aries iam suave rubenti
- murice, iam croceo mutabit vellera luto,
- 45
- sponte sua sandyx pascentis vestiet agnos.
- 'Talia saecla' suis dixerunt 'currite' fusis
- concordes stabili fatorum numine Parcae.
- Adgredere o magnos -- aderit iam tempus -- honores,
- cara deum suboles, magnum Iovis incrementum.
- 50
- aspice convexo nutantem pondere mundum,
- terrasque tractusque maris caelumque profundum;
- aspice, venturo laetantur ut omnia saeclo.
- O mihi tum longae maneat pars ultima vitae,
- spiritus et quantum sat erit tua dicere facta:
- 55
- non me carminibus vincat nec Thracius Orpheus
- nec Linus, huic mater quamvis atque huic pater adsit,
- Orphei Calliopea, Lino formosus Apollo.
- Pan etiam, Arcadia mecum si iudice certet,
- Pan etiam Arcadia dicat se iudice victum.
- 60
- Incipe, parve puer, risu cognoscere matrem;
- matri longa decem tulerunt fastidia menses.
- incipe, parve puer. qui non risere parenti,
- nec deus hunc mensa dea nec dignata cubili est.