P. Vergili Maronis Ecloga Octava
- Pastorum musam Damonis et Alphesiboei,
- immemor herbarum quos est mirata iuuenca
- certantis, quorum stupefactae carmine lynces,
- et mutata suos requierunt flumina cursus,
- 5
- Damonis musam dicemus et Alphesiboei.
- Tu mihi seu magni superas iam saxa Timaui,
- siue oram Illyrici legis aequoris, en erit umquam
- ille dies, mihi cum liceat tua dicere facta?
- En erit, ut liceat totum mihi ferre per orbem
- 10
- sola Sophocleo tua carmina digna coturno?
- A te principium; tibi desinet: accipe iussis
- carmina coepta tuis, atque hanc sine tempora circum
- inter uictricis hederam tibi serpere laurus.
- Frigida uix caelo noctis decesserat umbra,
- 15
- cum ros in tenera pecori gratissimus herba,
- incumbens tereti Damon sic coepit oliuae:
- "Nascere, praeque diem ueniens age, Lucifer, almum,
- coniugis indigno Nysae deceptus amore
- dum queror, et diuos, quamquam nil testibus illis
- 20
- profeci, extrema moriens tamen adloquor hora.
- Incipe Maenalios mecum, mea tibia, uersus.
- Maenalus argutumque nemus pinosque loquentis
- semper habet; semper pastorum ille audit amores
- Panaque, qui primus calamos non passus inertis.
- 25
- Incipe Maenalios mecum, mea tibia, uersus.
- Mopso Nysa datur: quid non speremus amantes?
- Iungentur iam grypes equis, aeuoque sequenti
- cum canibus timidi ueniet ad pocula dammae.
- 28a
- Incipe Maenalios mecum, mea tibia, uersus.
- Mopse, nouas incide faces: tibi ducitur uxor;
- 30
- sparge, marite, nuces: tibi deserit Hesperus Oetam.
- Incipe Maenalios mecum, mea tibia, uersus.
- O digno coniuncta uiro, dum despicis omnis,
- dumque tibi est odio mea fistula dumque capellae
- hirsutumque supercilium promissaque barba,
- 35
- nec curare deum credis mortalia quemquam!
- Incipe Maenalios mecum, mea tibia, uersus.
- Saepibus in nostris paruam te roscida mala
- (dux ego uester eram) uidi cum matre legentem;
- alter ab undecimo tum me iam acceperat annus;
- 40
- iam fragilis poteram a terra contingere ramos:
- ut uidi, ut perii, ut me malus abstulit error!
- Incipe Maenalios mecum, mea tibia, uersus.
- Nunc scio quid sit Amor: duris in cautibus illum
- aut Tmaros aut Rhodope aut extremi Garamantes
- 45
- nec generis nostri puerum nec sanguinis edunt.
- Incipe Maenalios mecum, mea tibia, uersus.
- Saeuos Amor docuit natorum sanguine matrem
- commaculare manus; crudelis tu quoque, mater:
- crudelis mater magis, an puer improbus ille?
- 50
- Improbus ille puer; crudelis tu quoque, mater.
- Incipe Maenalios mecum, mea tibia, uersus.
- Nunc et ouis ultro fugiat lupus; aurea durae
- mala ferant quercus, narcisso floreat alnus,
- pinguia corticibus sudent electra myricae,
- 55
- certent et cycnis ululae, sit Tityrus Orpheus,
- Orpheus in siluis, inter delphinas Arion.
- Incipe Maenalios mecum, mea tibia, uersus.
- praeceps aerii specula de montis in undas
- 60
- deferar; extremum hoc munus morientis habeto.
- Desine Maenalios, iam desine, tibia, uersus."
- Haec Damon. Vos, quae responderit Alphesiboeus,
- ducite, Pierides: non omnia possumus omnes.
- "Effer aquam, et molli cinge haec altaria uitta,
- 65
- uerbenasque adole pinguis et mascula tura,
- coniugis ut magicis sanos auertere sacris
- experiar sensus: nihil hic nisi carmina desunt.
- Ducite ab urbe domum, mea carmina, ducite Daphnim.
- Carmina uel caelo possunt deducere lunam;
- 70
- caminibus Circe socios mutauit Vlixi;
- frigidus in pratis cantando rumpitur anguis.
- Ducite ab urbe domum, mea carmina, ducite Daphnim.
- Terna tibi haec primum triplici diuersa colore
- licia circumdo, terque haec altaria circum
- 75
- effigiem duco: numero deus impare gaudet.
- Ducite ab urbe domum, mea carmina, ducite Daphnim.
- Necte tribus nodis ternos, Amarylli, colores;
- necte, Amarylli, modo et "Veneris" dic "uincula necto".
- Ducite ab urbe domum, mea carmina, ducite Daphnim.
- 80
- Limus ut hic durescit, et haec ut cera liquescit
- uno eodemque igni, sic nostro Daphnis amore.
- Sparge molam et fragilis incende bitumine laurus.
- Daphnis me malus urit; ego hanc in Daphnide laurum.
- Ducite ab urbe domum, mea carmina, ducite Daphnim.
- 85
- Talis amor Daphnim, qualis cum fessa iuuencum
- per nemora atque altos quaerendo bucula lucos,
- propter aquae riuom, uiridi procumbit in ulua
- perdita, nec serae meminit decedere nocti,
- talis amor teneat, nec sit mihi cura mederi.
- 90
- Ducite ab urbe domum, mea carmina, ducite Daphnim.
- Has olim exuuias mihi perfidus ille reliquit,
- pignora cara sui; quae nunc ego limine in ipso,
- terra, tibi mando: debent haec pignora Daphnim.
- Ducite ab urbe domum, mea carmina, ducite Daphnim.
- 95
- Has herbas atque haec Ponto mihi lecta uenena
- ipse dedit Moeris (nascuntur pluruma Ponto);
- his ego saepe lupum fieri et se condere siluis
- Moerim, saepe animas imis excire sepulcris,
- atque satas alio uidi traducere messis.
- 100
- Ducite ab urbe domum, mea carmina, ducite Daphnim.
- Fer cineres, Amarylli, foras, riuoque fluenti
- transque caput iace, nec respexeris. His ego Daphnim
- adgrediar; nihil ille deos, nil carmina curat.
- Ducite ab urbe domum, mea carmina, ducite Daphnim.
- 105
- Aspice: corripuit tremulis altaria flammis
- sponte sua, dum ferre moror, cinis ipse. Bonum sit!
- Nescio quid certe est, et Hylax in limine latrat.
- Credimus? an qui amant ipsi sibi somnia fingunt?
- Parcite, ab urbe uenit, iam parcite, carmina, Daphnis."